Het Instituut is genoemd naar Jules Jean Baptiste Bordet (1870-1961), Belgisch immunoloog en microbioloog die in 1919 de Nobelprijs voor Fysiologie en Geneeskunde kreeg voor zijn bijdrage over de rol van antilichamen en het complementsysteem.
Photo Jules Bordet | Wikipedia
Bordetella pertusis
Na zijn studies geneeskunde ging Bordet werken in het Institut Pasteur in Parijs, om 6 jaar later, in 1901 het Pasteur Instituut in Brussel op te richten en te leiden. Hij was professor bacteriologie aan de ULB, ontwikkelde een methode om microben te diagnostiseren aan de hand van sera en legde de link tussen Bordetella pertussis en kinkhoest. Naast zijn kennis van de bacteriologie, staat hij ook bekend als een vooruitziend man op vlak van immunologie, auteur van Traité de l’Immunité dans les Maladies Infectieuses (2nd ed., 1939) en tal van andere publicaties.
Bordet was permanent lid van de raad van bestuur van de ULB, voorzitter van tal van congressen Microbiologie en Hygiëne, lid van wetenschappelijke adviesraden en academieën, doctor honoris causa aan universiteiten wereldwijd
Kankercentrum met wereldfaam
Het gebouw van het Jules Bordet Instituut aan de Hallepoort werd ingehuldigd op 21 juni 1939 door koning Leopold III, bezet door het Duitse leger in 1940 en door het Engelse leger na de bevrijding in september 1944. Het Instituut - een ziekenhuis gespecialiseerd in één discipline, namelijk kanker, van preventie, behandeling tot wetenschappelijk onderzoek - was het resultaat van een samenwerking tussen de ULB en het OCMW van Brussel Stad.
In 1948 verhuist het Tumorcentrum - opgericht in 1925 op de site van het Brugmanziekenhuis onder impuls van Dr. Antoine Depage - naar de Hallepoort om zich specifiek op radiotherapie toe te leggen. Onder impuls van professor Albert Claude (Nobelprijs voor Fysiologie en Geneeskunde in 1974) en Dr. Henri Tagnon worden de klinische en onderzoeksafdelingen uitgebreid, waardoor het Instituut zich ontwikkelt tot een kankercentrum met wereldfaam. De oprichting van de nv Vrienden van het Jules Bordet Instituut maakt het mogelijk om via privé fondsenwerving het kankeronderzoek intensief te steunen.
Photo Banque d'images Jules Bordet | Marc Detiffe | Archi 2000 et Brunet-Saunier
Naar de moderne tijd
Mettertijd komen er nieuwe onderzoekslaboratoria bij, een polikliniek en een dagziekenhuis voor ambulante chemotherapie, en een nieuwe eenheid voor de behandeling door curietherapie en hoge dosissen radio-isotopen. Sinds 1989 hoort het Instituut tot het IRIS-netwerk (Interhospitalière Régionale des Institutions de Soins). Verdere uitbreiding en modernisering was evenwel alleen mogelijk door nieuwbouw buiten het stadscentrum. En dat is nu een feit.
Sinds 15 december 2021 werd het Jules Bordet Instituut, samen met het Erasmusziekenhuis en het Universitair Kinderziekenhuis Koningin Fabiola, ondergebracht onder één koepel, het H.U.B (Hôpital Universitaire de Bruxelles), en vormen deze instellingen het Academisch Ziekenhuis van de ULB (Université Libre de Bruxelles). Meer hierover in volgend nummer.