Belgische Vereniging der Ziekenhuizen
Een vergelijking tussen Europese zorgsystemen
Als methode gebruikten Dan Lupu en Ramona Tiganasu de Data Envelopment Analysis (DEA) waarmee doeltreffendheidsscores voor het zorgsysteem kunnen worden berekend. Ze deelden de onderzoeksperiode op in drie delen: de eerste golf (1 januari tot 15 juni), een tussenperiode (15 juni tot 1 oktober) en de tweede golf (1 oktober tot 31 december). Determinerend voor de scores waren 15 indicatoren rond de gezondheidszorg, de gezondheidsstatus, gegevens uit de bevolking en de economie, culturele en sociale indicatoren en overheidsmaatregelen.er janvier jusqu'au 15 juin), la période intermédiaire (à partir du 15 juin jusqu'au 1er octobre), et enfin la deuxième vague (du 1er octobre jusqu'au 31 décembre). Pour déterminer les scores, ils ont utilisé 15 indicateurs liés aux soins de santé, à l'état de santé, aux données démographiques et économiques, à des indicateurs culturels, sociaux, ainsi qu'aux mesures gouvernementales.
West versus oost
De doeltreffendheid van het zorgsysteem kunnen we meten door inputs (COVID-19-infecties, aantal artsen, verpleegkundigen en ziekenhuisbedden, en gezondheidsuitgaven) te vergelijken met outputs (COVID19-overlijdens). In de eerste fase van de pandemie was de ondoeltreffendheid van de zorgsystemen vrij hoog, vooral in de Westerse landen (Italië, België, Spanje, UK).
In de tussenfase en de tweede golf hebben deze landen meer aangepaste maatregelen genomen om hun zorgsysteem efficiënter te maken. Oost-Europese landen daarentegen werd hard getroffen door de inefficiëntie van hun zorgsystemen (Bulgarije, Griekenland, Hongarije, Roemenië).
Algemeen weten we ook dat het aantal COVID-19-infecties en het aantal overlijdens groter was in de tweede golf, enerzijds door de grotere besmettelijkheid van het virus maar ook door het opheffen en/of minder opvolgen van de afstandsmaatregelen.
Drie categorieën
Op basis van de DEA-resultaten konden de Europese landen in drie categorieën van doeltreffendheid worden ingedeeld: hoge (score 0,75-1), gemiddelde (0,50-0,75) en lage (<0,50) doeltreffendheid. Alleen Noorwegen had een zeer hoge doeltreffendeid (score = 1). < 0,50)
. Seule la Norvège a obtenu une très haute efficacité (score = 1).
De grootste groep landen behaalt een hoge doeltreffendheidsscore: Oostenrijk, Kroatië, Cyprus, Tsjechië, Denemarken, Estland, Finland, Ijsland, Ierland, Letland, Luxemburg, Malta, Portugal, Slowakije, Slovenië en Zwitserland. België zit bij de landen met een gemiddelde doeltreffendheidsscore, samen met Bulgarije, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Hongarije, Nederland, Polen, Spanje, Zweden en UK.
Alleen Italië en Roemenië zitten in de laagste categorie; in deze landen kon een kwetsbaarheid worden aangetoond in het gebruik van de middelen versus de noden in het eerste jaar van de pandemie.
Bepalende factoren
Een Tobit regressie-analyse toont de factoren die de grootste invloed hebben op de doeltreffendheid in de verschillende fasen. In de eerste fase van de pandemie waren dat vooral comorbiditeiten, leeftijd en bevolkingsdichtheid. In de tussenperiode werd vooral gewezen naar effectiviteit van de overheidsmaatregelen en afstandsregels. In de tweede golf waren educatie en bevolkingsdichtheid doorslaggevende factoren.
Het is dus duidelijk dat niet alleen factoren die verband houden met gezondheid, de doeltreffendheid van het zorgsysteem bepalen maar dat ook economische, sociale en overheidsalertheid meespelen.
Lupu, D., Tiganasu, R. COVID-19 and the efficiency of health systems in Europe. Health Econ Rev 12, 14 (2022). https://doi.org/10.1186/s13561-022-00358-y. PMID: 35150372; PMCID: PMC8841084.
Inschrijving nieuwsbrief: Meer artikelen van Hospitals.be
Door in te schrijven op de nieuwsbrief gaat u akkoord met het ontvangen van informatie van Hospitals.be
